Ustanowienie służebności: Potrzebne dokumenty i koszty

Ustanowienie służebności – co to jest?

W naszym systemie prawnym mamy trzy rodzaje służebności: służebność gruntową, osobistą i przesyłu. Do ustanowienia służebności na nieruchomości wymagane jest oświadczenie właściciela w formie aktu notarialnego.

Służebność gruntowa ma na celu umożliwienie korzystania z nieruchomości w ściśle określonym zakresie przez jakąkolwiek osobę, która pozostaje właścicielem wskazanej nieruchomości, na rzecz której służebność ta jest ustanawiana (np. umożliwienie przejścia przez nieruchomość).
Służebność osobista umożliwia zaś korzystanie z nieruchomości w ściśle określonym zakresie przez konkretnie wskazaną osobę (a nie tylko każdoczesnego właściciela innej nieruchomości). Najczęściej ustanawiana jest ona w umowie darowizny na rzecz darczyńcy i polega na prawie zamieszkiwania przez określoną osobę w określonym miejscu. Nie jest możliwe ustanowienie służebności osobistej mieszkania jako ograniczonego prawa rzeczowego na innym ograniczonym prawie rzeczowym, jakim jest spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.
Instytucja służbności przesyłu ma polega na umożliwieniu przedsiębiorcy przesyłowemu korzystania ze swoich urządzeń, które przebiegają przez nieruchomości będące własnością innych osób. Reguluje ona stan prawny już istniejących urządzeń przesyłowych, a także tych, które dopiero zostaną wybudowane na cudzym gruncie.

Dane osobowe potrzebne do sporządzenia aktu notarialnego

– wszystkie imiona
– nazwisko
– imię ojca oraz imię matki
– PESEL
– data urodzenia oraz miejscowość
– stan cywilny (panna/kawaler, zamężna/żonaty, rozwiedziona/rozwiedziony, wdowa/wdowiec)
– adres zamieszkania
– adres do doręczeń jeżeli jest inny aniżeli adres zamieszkania
– rodzaj dokumentu tożsamości (dowód osobisty, paszport, karta pobytu, inne), jego numer i termin ważności
– obywatelstwo

Jeżeli stroną czynności ma być firma, to również:
– nazwa firmy
– siedziba firmy
– numer KRS, NIP, REGON

Wymagane dane

1. wskazanie rodzaju służebności która ma zostać ustanowiona
2. wskazanie, czy służebność jest odpłatna (jeśli odpłata – wysokość pobieranej opłaty)
3. wskazanie ustanowienia służebności na czas określony lub nieokreślony.

Ustanowienie służebności – wymagane dokumenty

1. dla osób fizycznych: dokument tożsamości
2. dla osób prawnych: statut spółki, akt założycielski lub umowa spółki, niezbędne w umowie uchwały oraz zgody organów, jeśli przepis lub statut/akt założycielski/umowa ich wymagają
3. podstawa nabycia – czyli jeden z wymienionych dokumentów:
   – wypis aktu notarialnego np. umowy sprzedaży, umowy darowizny, itp.
   – prawomocne Postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku
   – Akt poświadczenia dziedziczenia
   – Inne
4. zaświadczenie Naczelnika Urzędu Skarbowego stwierdzające, że podatek od spadków i darowizn został zapłacony lub że nabycie jest zwolnione od podatku albo że zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia – w sytuacji, gdy:
   – nabycie nastąpiło w drodze spadku lub zasiedzenia,
   – nabycie nastąpiło w drodze darowizny, polecenia darczyńcy, nieodpłatnego zniesienia współwłasności i zachowku, jeżeli czynność została dokonana po dniu 01 stycznia 2007 roku
5. dokument z którego wynika treść służebności, przebieg służebności ma mapie w przypadku ustanowienia służebności gruntowej, itp.
6. wypis aktu notarialnego dokumentującego umowę majątkową, o ile została zawarta

Wymagane dodatkowe dokumenty z rozróżnieniem przedmiotu umowy

W przypadku zawarcia umowy dotyczącej lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość (z księgą wieczystą)

1. numer księgi wieczystej

W przypadku zawarcia umowy dotyczącej nieruchomości gruntowej (działki)

1. aktualny wypis z rejestru gruntów dla wszystkich działek znajdujących się w księdze wieczystej (organ wydający – Starostwo)
2. jeżeli przedmiotem umowy jest nieruchomość (lub jej część), która uległa podziałowi/scaleniu geodezyjnemu, a podział ten nie został ujawniony w księdze wieczystej:
   – ostateczna decyzja zatwierdzająca podział/scalenie nieruchomości
   – wykaz zmian danych ewidencyjnych
   – aktualny wypis z rejestru gruntów dla wszystkich działek wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej
3. jeżeli nieruchomość jest zabudowana:
   – aktualny wypis z kartoteki budynków uwzględniający wszystkie budynki (organ wydający – Starostwo)

Wypisy z rejestru gruntów oraz wyrysy z mapy ewidencyjnej powinny być opatrzone klauzulą o przeznaczeniu do dokonywania wpisu w księdze wieczystej.

Koszty

1. Taksa notarialna ustalana indywidualnie
2. Podatek od spadków i darowizn zostaje wyliczony zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn od nieodpłatnego ustanowienia służebności osobistej, przy czym należy pamiętać, że zwolnieni od podatku od spadków i darowizn są: dzieci, małżonek, rodzice, pasierb, rodzeństwo, ojczym oraz macocha
3. Podatek od czynności cywilnoprawnych zostaje wyliczony zgodnie z ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych od ustanowienia odpłatnej służebności
4. Opłata sądowa ustalana każdorazowo w odniesieniu do przedmiotowego stanu faktycznego na podstawie ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
5. Taksa notarialna za wypisy aktu wynosi 6 zł netto (7,38 zł brutto) za każdą rozpoczętą stronę

W razie jakichkolwiek pytań proszę o kontakt poprzez formularz kontaktowy lub bezpośrednio na adres e-mail kancelaria@pannotariusz.pl