Artykuł 777 („trzy siódemki”) – postępowanie o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu

Artykuł 777 („trzy siódemki”) – postępowanie o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu

Artykuł 777 Kodeksu postępowania cywilnego (k.p.c.) jest swego rodzaju zabezpieczeniem dla wierzycieli, których dłużnicy zwlekają z zapłatą określonej sumy, bądź nie chcą opuścić zajmowanego lokalu. Aby przyspieszyć postępowanie egzekucyjne, niezwykle ważna jest rola notariusza, który może przygotować dokumenty niezbędne do uzyskania tzw. tytułu egzekucyjnego. Kiedy więc wykorzystuje się artykuł 777, jakie są kroki do odzyskania wierzytelności i dlaczego akt notarialny może przyspieszyć dochodzenie swoich praw?

notariusz

Notariusz notuje niezbędne dane

Artykuł 777 Kodeksu postępowania cywilnego – kiedy jest wykorzystywany?

Artykuł 777 k.p.c. (potocznie: trzy siódemki) znacznie ułatwia zabezpieczenie spłaty zobowiązań przez dłużnika, a co za tym idzie – w przypadku niedotrzymania zapisanych w umowie warunków, wierzyciel może wszcząć postępowanie, mające na celu odzyskanie zawieszonych płatności w drodze egzekucji sądowej lub wydanie określonych w umowie rzeczy.
W wielu przypadkach zarówno przedsiębiorcy, jak i osoby nieprowadzące działalności gospodarczej w sytuacji braku spłaty zobowiązań przez dłużnika decydują się na skorzystanie z tzw. systemu dochodzenia wierzytelności, który w Polsce obejmuje dwa etapy – uzyskanie tytułu egzekucyjnego oraz uzyskanie tytułu wykonawczego.

Uzyskanie tytułu egzekucyjnego

W pierwszym etapie postępowania zadaniem wierzyciela jest uzyskanie dokumentu stwierdzającego, że zobowiązania dłużnika rzeczywiście istnieją. W dokumencie widnieją również takie elementy jak zasady płatności należności oraz ich wysokość. Tytułem egzekucyjnym może być m.in. nakaz zapłaty, wyrok sądu cywilnego oraz akt notarialny, w którym znajduje się oświadczenie dłużnika o dobrowolnym poddaniu się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej (o czym przeczytasz w dalszej części wpisu).

Nadawanie aktowi klauzuli wykonalności

Posiadając tytuł egzekucyjny, można przejść do drugiego etapu, czyli nadania aktowi klauzuli wykonalności. Jest ona niezbędna do wszczęcia postępowania komorniczego. Sam wyrok nie wystarczy, by stwierdzić, że tytuł egzekucyjny można wykonać (ściągać na jego podstawie wierzytelność).

Warto jednak podkreślić, że uzyskanie tytułu egzekucyjnego i wykonawczego może trwać nawet kilka lat! Nadanie wierzytelności tytułu egzekucyjnego wiąże się z przejściem często dwuinstancyjnego postępowania sądowego, zaś zaopatrzenie go w klauzulę wykonalności to kwestia kilku dni (jednak można ją nadać tylko po uzyskaniu prawomocnego wyroku). Artykuł 777 zawiera w sobie jednak zapisy informujące o tym, że tytułem egzekucyjnym nie musi być wyłącznie wyrok sądu, którego uzyskanie wiąże się z długim postępowaniem. Może to być przykładowo orzeczenie referendarza sądowego prawomocne. To z kolei umożliwia przyspieszenie odzyskania należności.

Uzyskanie tytułu egzekucyjnego a akt notarialny

Według przepisów dłużnik może poddać się egzekucji w akcie notarialnym. Dobrowolne poddanie się egzekucji na podstawie aktu notarialnego sprawia, że wierzyciel nie musi wytaczać powództwa oraz ubiegać się w sądzie o nadanie tytułu egzekucyjnego danej należności. W artykule 777 k.p.c. możemy przeczytać, że tytułami egzekucyjnymi są m.in.:

  • orzeczenie sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sądem; orzeczenie referendarza sądowego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu;
  • inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej;
  • pkt. 4 – akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej w akcie wprost określonej lub wydania rzeczy oznaczonych co do gatunku, ilościowo w akcie określonych, albo też wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej, gdy w akcie wskazano termin wykonania obowiązku lub zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie;
  • pkt. 5 – akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej do wysokości w akcie wprost określonej
  • albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, gdy w akcie wskazano zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie obowiązku, jak również termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności;
  • albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, gdy w akcie wskazano zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie obowiązku, jak również termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności;
  • art 777 § 1 pkt. 6 – akt notarialny określony w pkt. 4 lub 5, w którym niebędąca dłużnikiem osobistym osoba, której rzecz, wierzytelność lub prawo obciążone jest hipoteką, lub zastawem, poddała się egzekucji z obciążonego przedmiotu w celu zaspokojenia wierzytelności pieniężnej przysługującej zabezpieczonemu wierzycielowi.

 

Choć treść artykułu 777 może wydawać się nieco skomplikowana, można z łatwością wyciągnąć wniosek, że posiadając akt notarialny, nie ma potrzeby ubiegania się o nadanie dokumentowi tytułu egzekucyjnego drogą sądową. Taka okoliczność znacznie skraca postępowanie i umożliwia szybsze odzyskanie należności. Należy jednak pamiętać, że aby akt notarialny był tytułem egzekucyjnym, konieczne jest przygotowanie oświadczenia dłużnika w przedmiocie dobrowolnego poddania się egzekucji. Takie oświadczenie dłużnika zostać sporządzone w odrębnym akcie notarialnym.

sporzatdzanie-aktu-notarialnego

Oświadczenie o poddaniu się egzekucji – jak przygotować dokumenty?

Oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji można także złożyć w odrębnym akcie notarialnym. W zależności od trybu, w jakim złożono oświadczenie dłużnika, musi ono zawierać kilka ważnych informacji. Przygotowaniem dokumentów może zająć się notariusz, który zadba o to, aby zawierały one wszystkie najważniejsze elementy. Warto jednak zapoznać się z nimi wcześniej, co ułatwi spisanie oświadczeń.

Dla pkt. 4 dokument powinien zawierać takie elementy jak: określenie osób dłużnika i wierzyciela, określenie świadczenia, które powinno zostać spełnione przez dłużnika wraz z podaniem podstawy prawnej, z której wynika obowiązek, termin wykonania świadczenia lub zdarzenie uzależniające jego wykonanie oraz oświadczenie o poddaniu się egzekucji.

Dla pkt. 5 oświadczenie powinno zawierać: określenie stron aktu, wskazanie świadczenia pieniężnego, jakie ma zostać spełnione, zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie obowiązku, określenie terminu, kiedy wierzyciel może ubiegać się o nadanie aktowi notarialnemu klauzuli wykonalności oraz oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji.

Dla pkt. 6 dokument musi zawierać takie informacje jak: określenie osób dłużnika i wierzyciela, oświadczenie osoby, której rzecz, wierzytelność lub prawo jest obciążone hipoteką, lub zastawem, która nie jest dłużnikiem osobistym, o poddaniu się egzekucji z obciążonej nieruchomości, wierzytelności lub prawa, w celu zaspokojenia wierzyciela, na rzecz którego ustanowiono zabezpieczenie, określenie wysokości wierzytelności, wskazanie okoliczności upoważniających wierzyciela do prowadzenia egzekucji oraz określenie terminu, kiedy wierzyciel może wystąpić o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu.

Potrzebujesz pomocy?

W jakich przypadkach warto skorzystać z notarialnego poddania się egzekucji?

Klauzulę można stosować w wielu sytuacjach, gdy ze strony dłużnika występuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej. Ten sposób zabezpieczenia wybierany jest m.in. przez osoby udzielające pożyczki, czy najmujące mieszkania i lokale. Dzięki przygotowaniu aktu notarialnego z możliwością ubiegania się o nadanie klauzuli wykonalności, odzyskanie niespłaconych należności może odbyć się znacznie szybciej niż w przypadku tradycyjnego postępowania.

Umowa pożyczki

Artykuł 777 (kodeks postępowania cywilnego) może mieć ogromne znaczenie w przypadku gdy dłużnik nie wywiązuje się z obowiązku spłacenia pożyczki. Posiadając akt notarialny z oświadczeniem o dobrowolnym poddaniu się egzekucji, w sytuacji, gdy dłużnik nie będzie chciał terminowo zwrócić pożyczonych pieniędzy, można wystąpić do sądu o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu. Po jej otrzymaniu wierzyciel może udać się do komornika, którego zadaniem jest podjęcie czynności mających na celu odzyskanie należności.

Umowa najmu

Artykuł 777 przydaje się także w sytuacji, gdy najemca mieszkania lub innego lokalu nie wywiązuje się z zawartej umowy i np. nie uiszcza miesięcznej, określonej w umowie opłaty. Wówczas po nadaniu aktowi klauzuli wykonalności przepis umożliwia szybką eksmisję lokatora i dochodzenie odzyskania niezapłaconych należności.

Podsumowanie

Artykuł 777 Kodeksu postępowania cywilnego to sposób na zabezpieczenie swoich należności w przypadku styczności z dłużnikiem zwlekającym z uiszczaniem opłat, czy ze zwrotem pożyczonej gotówki. Przygotowanie aktu notarialnego znacznie przyspiesza nadanie dokumentowi klauzuli wykonalności w sytuacji, gdy zajdzie potrzeba wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Należy jednak pamiętać, że aby sąd przychylił się do prośby wierzyciela, dokumenty powinny zostać sporządzone przez notariusza, który zadba o wypełnienie ich zgodnie z obowiązującym prawem.

Rozdzielność majątkowa między współmałżonkami

Rozdzielność majątkowa między współmałżonkami

Z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami z mocy prawa powstaje „domyślny” ustrój majątkowy, w skład którego wchodzi majątek osobisty męża, majątek osobisty żony oraz wspólny majątek małżonków. Zgodną wolą małżonków możliwe jest jego zniesienie, ograniczenie lub...

Darowizna od rodziców – czy trzeba zapłacić podatek?

Darowizna od rodziców – czy trzeba zapłacić podatek?

Członkowie najbliższej rodziny mogą być zwolnieni z podatku od spadków i darowizn, jednak aby takie zwolnienie przysługiwało, musimy dopełnić pewnych formalności w odpowiednim urzędzie skarbowym. Co więcej, warto wiedzieć, że obowiązują nas kwoty wolne od podatku w...

Umowa dożywocia — co to jest i na czym polega?

Umowa dożywocia — co to jest i na czym polega?

Umowa dożywocia jest umową cywilno-prawną, na mocy której właściciel nieruchomości decyduje się przenieść jej własność na nabywcę w zamian za dożywotnie utrzymanie i opiekę. Musi być podpisana w ściśle określonej formie pod rygorem nieważności. Obciążenie...

Piotr Chełstowski
Absolwent studiów magisterskich na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Po ukończeniu studiów pracował jako asystent notarialny w kilku warszawskich kancelariach notarialnych, a następnie odbył etatową aplikację notarialną przy Izbie Notarialnej w Warszawie. Obecnie prowadzi własną kancelarię notarialną w Warszawie.

Umowa sprzedaży – co powinna zawierać

Umowa sprzedaży – co powinna zawierać

Umowa sprzedaży to jedna z najpowszechniej zawieranych umów cywilnoprawnych. Na jej podstawie następuje przeniesienie ze sprzedającego na kupującego własności przedmiotu umowy w zamian za określoną kwotę pieniężną. Sporządzenie tego typu umów w większości przypadków nie wymaga udziału notariusza, jednak aby miały one moc sprawczą, powinny być prawidłowo skonstruowane. W poniższym tekście zostały dokładnie omówione poszczególne elementy umowy sprzedaży.

strony podpisujące umowę kupna-sprzedaży

 strony podpisujące umowę kupna-sprzedaży

Czym dokładnie jest umowa sprzedaży?

Zgodnie z art. 535 Kodeksu cywilnego: „Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę”.

Umowa sprzedaży znajduje zastosowanie we wszelkich transakcjach konsumenckich, dla których prawo nie przewiduje odrębnych przepisów. Mimo to pozostaje wiążący i niesie ze sobą obowiązki zarówno ze strony kupującego, jak i sprzedawcy.

Obowiązki kupującego wynikające z umowy sprzedaży

Kiedy kupujący zobowiązuje się do zakupu danej rzeczy, musi przede wszystkim zapłacić sprzedawcy cenę przez niego wskazaną bądź ustaloną w drodze negocjacji. Ponadto do jego obowiązków należy odebranie przedmiotu sprzedaży w ustalonym terminie.

Obowiązki sprzedawcy wynikające z umowy sprzedaży

Zawierając umowę sprzedaży, sprzedawca zobowiązuje się do przeniesienia prawa własności przedmiotu umowy na kupującego.

Kolejnym obowiązkiem przypadającym sprzedającemu jest wydanie przedmiotu sprzedaży kupującemu. Musi wydać go wraz ze wszystkimi częściami i dokumentami uprawniającymi do pełnego korzystania z rzeczy, jeżeli takowe istnieją. Co więcej, wydanie przedmiotu powinno nastąpić w miejscu i czasie ustalonym przez obydwie strony. Może być ono również przeprowadzone poprzez wysyłkę i powierzenie przedmiotu firmie przewozowej. Jeżeli następuje zwłoka w wydaniu przedmiotu sprzedaży kupującemu, a kolejne terminy okazują się bezskuteczne, kupujący może odstąpić od umowy sprzedaży.

Ostatni obowiązek sprzedawcy względem kupującego polega na udzieleniu wszelkich informacji, instrukcji i wyjaśnień o jego własności będącej przedmiotem sprzedaży. Powinien zrobić to w sposób zrozumiały, jasny i niewprowadzający w błąd. Do obowiązków informacyjnych należy także umożliwienie kupującemu sprawdzenia rzeczy pod względem jej funkcjonowania i jakości.

moment odebrania rzeczy zakupionej na podstawie umowy od sprzedawcy

Co może być przedmiotem umowy sprzedaży?

  • Kodeks cywilny głosi, że przedmiotem umowy sprzedaży może być:
  • każda rzecz materialna (ruchomości i nieruchomości),
  • energia (elektryczna, cieplna),
  • nierzeczowe dobra materialne (gazy, ciecze, kopaliny),
  • rzeczy niematerialne (prawa majątkowe),
  • zwierzęta,
  • zespoły rzeczy i praw (przedsiębiorstwa, gospodarstwa rolne).

Natomiast przedmiotem sprzedaży nie mogą być rzeczy niezbywalne (np. autorskie prawa osobiste), a także wyłączone z obrotu (np. tkanki ludzkie).

Potrzebujesz pomocy?

Umowa sprzedaży — kiedy można ją sporządzić samodzielnie, a kiedy musimy pójść do notariusza?

Większość umów sprzedaży rzeczy można sporządzić samodzielnie, bez udziału notariusza. Oczywiście należy przy tym zadbać, aby taki dokument zawierał wszystkie niezbędne informacje.

Natomiast w sytuacji, gdy przedmiotem umowy jest nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub przedsiębiorstwo (albo inna instytucja, w przypadku której sprzedawane są nie tylko przedmioty, ale też związane z nimi prawa), taka umowa sprzedaży musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego.

podpisanie aktu notarialnego u notariusza

Umowa sprzedaży krok po kroku — jakie informacje musimy zawrzeć?

Niezbędne elementy prawidłowo skonstruowanej umowy sprzedaży to:

  • miejsce i data zawarcia umowy,
  • dane stron zawierających umowę z dokładnym określeniem, kto jest kupującym, a kto sprzedającym (imiona, nazwiska, adresy, PESEL, nazwa i adres firmy, NIP),
    określenie przedmiotu umowy oraz ewentualnie jego cech,
  • ustaloną cenę,
  • sposób i termin zapłaty kwoty umowy sprzedaży,
  • termin wydania przedmiotu umowy,
  • odręczne lub certyfikowane podpisy obu stron.

umowa sprzedaży pojazdu

Co powinna zawierać umowa sprzedaży samochodu i jak ją prawidłowo przygotować?

Nieco inaczej powinna wyglądać umowa sprzedaży samochodu lub innych pojazdów silnikowych. Aby była ona ważna, a kupujący mógł bez trudu przerejestrować pojazd na siebie, a sprzedawca zgłosić zbycie pojazdu w urzędzie, koniecznie należy uwzględnić w zapisach umowy:

  • rodzaj, markę i model pojazdu,
  • roku produkcji,
  • numer rejestracyjny,
  • numer nadwozia (VIN),
  • pojemność i numer silnika,
  • kolor samochodu.

Warto także zadbać, aby umowa sprzedaży auta zawierała informację o tym, jaki jest aktualny stan techniczny pojazdu (zwłaszcza, jeśli dochodzi do sprzedaży samochodu uszkodzonego). Dzięki takiemu zapisowi zbywca pojazdu zabezpiecza się przed nieuczciwym kupującym, który mógłby wnieść roszczenie o odszkodowanie za sprzedaż niesprawnego auta.
umowa kupna-sprzedaży samochodu

Notarialna umowa sprzedaży — jak wygląda i co zawiera?

Według przepisów, umowy sprzedaży nieruchomości, spółdzielczych własnościowych praw do lokalu oraz zbiorów przedmiotów i praw wymagają formy aktu notarialnego. Tego typu umowę sporządza notariusz na podstawie uzyskanych od stron informacji, a strony podpisują ją w jego obecności. Mogą to zrobić osobiście lub przez osobę upoważnioną — potrzebne jest pełnomocnictwo w formie aktu notarialnego, a w przypadku udzielenia go poza granicami Polski, w formie przewidzianej przez prawo obowiązujące w danym państwie. Po podpisaniu aktu notarialnego notariusz powiadamia odpowiedni organ państwowy o zaistnieniu danych czynności cywilnoprawnych.

Uwaga! Umowa sprzedaży nieruchomości bez zachowania formy aktu notarialnego jest bezwzględnie nieważna!

  • Akt notarialny sprzedaży powinien zawierać następujące elementy:
  • szczegółowe dane stron,
  • datę i miejsce zawarcia umowy,
  • dane notariusza i adres siedziby kancelarii,
  • oświadczenia stron,
  • stwierdzenie odczytania, przyjęcia i podpisania dokumentu,
  • odręczne podpisy stron i notariusza.

Więcej na temat umowy sprzedaży nieruchomości możesz przeczytać na naszej stronie internetowej: https://www.pannotariusz.pl/umowa-sprzedazy/.

Sporządzenie umowy sprzedaży — Podsumowanie

Umowa sprzedaży w formie pisemnej jest dokumentem regulującym warunki przeniesienia własności przedmiotu umowy ze sprzedającego na kupującego. Jej sporządzenie pociąga za sobą szereg obowiązków, które dotyczą obu stron. Ze strony sprzedającego są to przeniesienie własności, wydanie rzeczy oraz poinformowanie kupującego o wszelkich jej cechach i sposobie użytkowania. Natomiast ze strony kupującego jest to zapłata ceny za przedmiot umowy oraz jego odbiór.

Mimo że większość umów sprzedaży można sporządzić samodzielnie, to istnieją przypadki, w których należy skorzystać z pomocy notariusza. Należą do nich sprzedaż nieruchomości, spółdzielczych praw własnościowych oraz zespołów składających się z różnych przedmiotów i praw (np. przedsiębiorstwa). W takim przypadku umowy sporządzone bez zachowania formy aktu notarialnego są nieważne.

Rozdzielność majątkowa między współmałżonkami

Rozdzielność majątkowa między współmałżonkami

Z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami z mocy prawa powstaje „domyślny” ustrój majątkowy, w skład którego wchodzi majątek osobisty męża, majątek osobisty żony oraz wspólny majątek małżonków. Zgodną wolą małżonków możliwe jest jego zniesienie, ograniczenie lub...

Darowizna od rodziców – czy trzeba zapłacić podatek?

Darowizna od rodziców – czy trzeba zapłacić podatek?

Członkowie najbliższej rodziny mogą być zwolnieni z podatku od spadków i darowizn, jednak aby takie zwolnienie przysługiwało, musimy dopełnić pewnych formalności w odpowiednim urzędzie skarbowym. Co więcej, warto wiedzieć, że obowiązują nas kwoty wolne od podatku w...

Umowa dożywocia — co to jest i na czym polega?

Umowa dożywocia — co to jest i na czym polega?

Umowa dożywocia jest umową cywilno-prawną, na mocy której właściciel nieruchomości decyduje się przenieść jej własność na nabywcę w zamian za dożywotnie utrzymanie i opiekę. Musi być podpisana w ściśle określonej formie pod rygorem nieważności. Obciążenie...

Piotr Chełstowski
Absolwent studiów magisterskich na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Po ukończeniu studiów pracował jako asystent notarialny w kilku warszawskich kancelariach notarialnych, a następnie odbył etatową aplikację notarialną przy Izbie Notarialnej w Warszawie. Obecnie prowadzi własną kancelarię notarialną w Warszawie.

Umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości – mieszkania, domu

Umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości – mieszkania, domu

Zdarza się, że znajdujemy nieruchomość, która odpowiada naszym potrzebom, jednak z jakiegoś powodu nie jesteśmy w stanie w danym momencie dokonać podpisania umowy finalizującej jej zakup. Nie musi to jednak być jednoznaczne z rezygnacją z transakcji. Na takie okoliczności Kodeks cywilny przewiduje możliwość sporządzenia umowy przedwstępnej sprzedaży, która staje się formą zabezpieczenia interesów, zarówno kupującego, jak i sprzedającego, co pozwala w bezpieczny sposób odroczyć termin zawarcia umowy docelowej (umowy przyrzeczonej). Zarazem staje się ona gwarantem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości w przyszłości. Sprawdź, na czym polega umowa przedwstępna sprzedaży mieszkania, działki lub domu i co musisz wiedzieć przed jej podpisaniem!

umowa przedwstępna kupna mieszkania podpisywana u notariusza przez małżeństwo link do zdjęcia

umowa przedwstępna kupna mieszkania podpisywana u notariusza przez małżeństwo

Czym jest umowa przedwstępna sprzedaży i w jakiej sytuacji można ją zawrzeć?

Umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości, mieszkania, działki lub domu jest oświadczeniem podpisywanym przez sprzedawcę oraz nabywcę, w którym obydwie strony zobowiązują się w przyszłości do zawarcia umowy przyrzeczonej (czyli aktu notarialnego przeniesienia własności). Umowa przedwstępna sporządzana jest w przypadku, kiedy następuje jakiś ważny powód uniemożliwiający zawarcie właściwej umowy w danym momencie.

Najczęściej umowa przedwstępna zawierana jest przed uzyskaniem kredytu hipotecznego (banki zazwyczaj wymagają przedłożenia umowy przedwstępnej). Powodem zawarcia umowy przedwstępnej może też być sprawdzanie nieruchomości pod kątem możliwości budowy, trwający dział spadku lub podział działki na mniejsze części itp.

Potrzebujesz pomocy?

Forma zawarcia umowy przedwstępnej

Umowa przedwstępna może być zawarta zarówno w formie aktu notarialnego, jak i standardowej formie pisemnej jako umowa cywilnoprawna. Obie postaci umowy przedwstępnej są ważne, jednak różnica tkwi w tym, jakie niosą za sobą skutki prawne:

  • umowa przedwstępna sprzedaży w formie aktu notarialnego umożliwia każdej ze stron do dochodzenia swoich praw z niej wynikających przed Sądem, jeżeli z jakiegoś powodu druga strona wycofa się z transakcji;
  • umowa przedwstępna sprzedaży w formie pisemnej cywilnoprawnej nie daje prawa do dochodzenia praw z niej wynikających przed Sądem, natomiast każda ze stron może ubiegać się o stosowne odszkodowanie jeśli druga strona uchyliła się od zawarcia umowy właściwej.

Umowę przedwstępną traktuje się jako oświadczenie woli obu stron co do zawarcia umowy przyrzeczonej (umowy kupna sprzedaży w przyszłości). To znaczy, że od dnia zawarcia umowy przedwstępnej potencjalny kupujący może być pewien, że nieruchomość nie zostanie sprzedana innemu zainteresowanemu, natomiast sprzedający ma przeświadczenie, że działka, dom lub mieszkanie zostanie od niego odkupione i nie musi szukać innych kupców. Można więc powiedzieć, że podstawowym skutkiem umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości jest zobowiązanie do podpisania umowy przyrzeczonej.

umowa przedwstępna sprzedaży mieszkania

Umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości – na co zwrócić uwagę

Decydując się na zawarcie umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości, powinniśmy zawsze uważać, czy jest ona zgodna z art. 389 Kodeksu cywilnego. W zapisach tego artykułu możemy znaleźć informację, że umowa przedwstępna powinna zawierać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. Do nich należą takie elementy, jak:

  • określenie stron umowy, czyli podanie ich dokładnych danych osobowych. Sporządzając umowę przedwstępną musimy pamiętać o podaniu w niej takich danych, jak: imiona i nazwiska, adresy, numery dowodu osobistego i PESEL, a w przypadku firm – ich dane i numery NIP,
  • dokładne określenie przedmiotu umowy sprzedaży, czyli rodzaj i numer księgi wieczystej nieruchomości, dokładne położenie, numer działki i powierzchnię, a także opis budynku i jego stanu;
  • określenie oszacowanej wartości nieruchomości, czyli ustalonej ceny sprzedaży, a także sposobu płatności,
  • dokładną datę zawarcia umowy przyrzeczonej (dokładny termin), po upływie której każda ze stron będzie mieć rok na dochodzenie roszczeń wynikających z niedotrzymania zapisów umowy przedwstępnej,
  • kwota zadatku i kary umownej, jeżeli zostały ustalone.

Ponadto w umowie przedwstępnej warto zawrzeć jasno określone przypadki, w których obie strony mogą od umowy odstąpić, jak również oświadczenie sprzedającego, że jest wyłącznym właścicielem nieruchomości. W umowie przedwstępnej powinien także znaleźć się zapis sprzedającego jasno stwierdzający, że nieruchomość jest wolna od wad prawnych i fizycznych, a także nie jest siedzibą prowadzonej działalności gospodarczej.

Umowa przedwstępna a zadatek na rzecz zawarcia umowy przyrzeczonej

Często przy zawieraniu umowy przedwstępnej sprzedający domaga się od kupującego uiszczenia kwoty zadatku, w celu potwierdzenia zainteresowania nieruchomością i zabezpieczenia sprzedającego w przypadku rozwiązania umowy przed jej zakończeniem. Jego wysokość oraz sposób zapłaty są zazwyczaj uzgadniane przez strony indywidualnie. Zwykle zadatek wynosi od 5% do 10% wartości nieruchomości i jest wliczany na poczet ostatecznej kwoty sprzedaży mieszkania, działki lub domu.

Zgodnie z art. 394 Kodeksu cywilnego, w razie odmowy zawarcia umowy przyrzeczonej, strona sprzedająca może bez wyznaczania kolejnego terminu podpisania umowy sprzedaży odstąpić od umowy przedwstępnej i tym samym zachować zadatek. Natomiast jeżeli założenia wynikające z umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości nie zostały wypełnione z winy sprzedającego, kupujący ma prawo do żądania dwukrotności wpłaconego zadatku.

Zdarza się również, że w umowie przedwstępnej pojawia się nie zadatek, a zaliczka. W świetle prawa są to dwie różne formy. Podczas gdy zadatek jest zabezpieczeniem umowy, które w razie jej niewykonania przechodzi na jedną ze stron, zaliczka pełni jedynie zadanie kwoty rezerwacji, która w razie niewywiązania się z umowy wraca w całości do kupującego, nie dając gwarancji finalizacji zakupu.

umowa przedwstępna w formie aktu notarialnego

Czy można uchylić zawarcie umowy przyrzeczonej?

Niestety przepisy Kodeksu cywilnego nie regulują okoliczności, w których jedna ze stron mogłaby się wycofać z umowy przedwstępnej. Natomiast istnieje zapis, według którego strony ją zawierające mogą samodzielnie ustalić warunki w umowie przedwstępnej, o ile nie sprzeciwiają się one zasadom współżycia społecznego i naturze zobowiązania.

Może oznaczać to, że w wyniku dobrej woli którejś ze stron, umowa przedwstępna sprzedaży może zostać unieważniona bez większych roszczeń. Niestety w przypadku, w którym nie ma odpowiednich zapisów w umowie lub istnieje wzmianka o możliwości dochodzenia odszkodowania czy kary umownej, należy liczyć się z możliwością poniesienia kosztów wycofania się z takiej umowy. Roszczeń można dochodzić od dnia, w którym miała być podpisana umowa przyrzeczona.

Czasami rozwiązanie umowy przedwstępnej sprzedaży powinno być poprzedzone pisemnym wezwaniem strony zwlekającej do spełnienia żądania zawarcia umowy przyrzeczonej, z podaniem nowego terminu, w którym powinno się zawrzeć umowę ostateczną sprzedaży. Jeżeli jest to bezskuteczne, strona ta ma prawo do odstąpienia od umowy i dochodzenia roszczeń.

Czy umowa przedwstępna się przedawnia?

Umowa przedwstępna się przedawnia. Przedawnienie umowy przedwstępnej następuje po roku od daty zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeżeli nastąpi odrzucenie wniosku o zawarcie umowy przyrzeczonej, wówczas sąd może odroczyć ten termin. Po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu umowa przedwstępna ulega przedawnieniu. Stanowi o tym art. 390 § 3 k.c.

Czy warto sporządzić umowę przedwstępną u notariusza?

Mimo że umowa przedwstępna sprzedaży mieszkania lub innej nieruchomości (w przeciwieństwie do aktu notarialnego przenoszącego własność) nie wymaga sporządzenia jej w formie aktu notarialnego, aby ją podpisać, warto udać się do notariusza. Spisanie umowy nie jest kosztowne, a daje obu stronom lepsze zabezpieczenie w przypadku problemów z jej wykonaniem. Ponadto sporządzenie notarialnej umowy przedwstępnej skutkuje możliwością jej wpisu do Księgi wieczystej nieruchomości w dziale „Prawa, roszczenia i ograniczenia”. Sporządzenie umowy przedwstępnej u notariusza może zwiększyć moc prawną transakcji i zmniejszyć ryzyko sporów między stronami w przyszłości.

notariusz podczas sporządzania umowy przedwstępnej kupna mieszkania

Umowa przedwstępna kupna mieszkania, nieruchomości — podsumowanie

Umowa przedwstępna sprzedaży mieszkania lub innej nieruchomości to wstępne oświadczenie woli, w którym sprzedający zobowiązuje się sprzedać nieruchomość, a kupujący zobowiązuje się ją kupić. Określane są w niej także podstawowe warunki sprzedaży, takie jak opis przedmiotu transakcji, cena, termin i sposób zapłaty, stan prawny nieruchomości, a także ewentualny zadatek czy kwota kary umownej. Zadatek jest zarazem częścią ostatecznej kwoty płatności, jak również zabezpieczeniem umowy przedwstępnej.
Umowa przedwstępna jest wiążąca dla obu stron, a jej ewentualne rozwiązanie może skutkować dochodzeniem roszczeń wynikających z niedotrzymania warunków umowy. Jeżeli była to umowa z podpisem notarialnie poświadczonym, prawa mogą być egzekwowane sądownie.
Co więcej, w takim przypadku strony mają prawo ubiegania się o wpis zawartej umowy przedwstępnej do Księgi wieczystej działki w dziale III. Wpis takiego roszczenia nie jest obowiązkiem stron, ale uprawnieniem, z którego mogą skorzystać.

Piotr Chełstowski
Absolwent studiów magisterskich na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Po ukończeniu studiów pracował jako asystent notarialny w kilku warszawskich kancelariach notarialnych, a następnie odbył etatową aplikację notarialną przy Izbie Notarialnej w Warszawie. Obecnie prowadzi własną kancelarię notarialną w Warszawie.

Umowa najmu okazjonalnego w praktyce – na czym polega i co warto o niej wiedzieć?

Umowa najmu okazjonalnego w praktyce – na czym polega i co warto o niej wiedzieć?

Umowa najmu okazjonalnego – co to jest?

Umowa najmu okazjonalnego uregulowana jest w ustawie z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2020 roku, poz. 611), w art. od 19a do 19e ww. ustawy.

Zgodnie z definicją ustawową umowa najmu okazjonalnego lokalu jest umową najmu lokalu mieszkalnego, którego właściciel, będący osobą fizyczną, nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie wynajmowania lokali. Umowa taka musi zostać zawarta na czas na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat. Do zawarcia takiej umowy przepisy wymagają zachowania formy pisemnej, jednak na życzenie stron notariusz może sporządzić umowę najmu okazjonalnego w formie aktu notarialnego lub poświadczyć podpisy stron na takiej umowie.

Właściciel zgłasza zawarcie umowy najmu okazjonalnego lokalu naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania właściciela w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia najmu. Na żądanie najemcy właściciel ma obowiązek przedstawić potwierdzenie tego zgłoszenia.

Umowa najmu okazjonalnego – załączniki

Do umowy najmu okazjonalnego należy załączyć następujące załączniki:

  1. oświadczenie najemcy w formie aktu notarialnego, w którym najemca poddał się egzekucji i zobowiązał się do opróżnienia i wydania lokalu używanego na podstawie umowy najmu okazjonalnego lokalu w terminie wskazanym w żądaniu opróżnienia lokalu sporządzonym przez Wynajmującego na piśmie opatrzonym urzędowo poświadczonym podpisem – oświadczenie to składane jest po podpisaniu umowy najmu okazjonalnego
  2. wskazanie przez najemcę innego lokalu, w którym będzie mógł zamieszkać w przypadku wykonania egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu
  3. oświadczenie właściciela lokalu lub osoby posiadającej tytuł prawny do lokalu, o wyrażeniu zgody na zamieszkanie najemcy i osób z nim zamieszkujących w lokalu wskazanym w oświadczeniu – na żądanie wynajmującego oświadczenie to może być złożone przez właściciela lokalu lub osobę posiadającą tytuł prawny do lokalu w obecności notariusza, na którym to oświadczeniu notariusz poświadczy podpis takiej osoby, przy czym jeżeli wynajmujący wyrazi na to zgodę, wystarczy zachowanie zwykłej formy pisemnej

Po podpisaniu umowy najmu okazjonalnego lokalu mieszkalnego oraz uzyskania załączników o których mowa w pkt. 2) i pkt. 3) powyżej, najemca jest zobowiązany, w terminie określonym w umowie, do złożenia w formie aktu notarialnego oświadczenia, w którym poddał się egzekucji i zobowiązał się do opróżnienia i wydania lokalu używanego na podstawie umowy najmu okazjonalnego lokalu w terminie wskazanym w żądaniu.

Potrzebujesz pomocy?

Jakie dokumenty oraz informacje potrzebuje notariusz aby przygotować akt notarialny – oświadczenie o poddaniu się rygorowi egzekucji?

Aby notariusz mógł przygotować stosowne oświadczenie, musi wcześniej otrzymać następujące dokumenty i informacje:

  1. podpisaną przez strony umowę najmu okazjonalnego
  2. oświadczenie właściciela lokalu lub osoby posiadającej tytuł prawny do lokalu, o wyrażeniu zgody na zamieszkanie najemcy i osób z nim zamieszkujących w lokalu wskazanym w oświadczeniu
  3. dane osobowe najemcy

Dokumenty te oraz informacje należy dostarczyć notariuszowi albo osobiście, albo za pośrednictwem poczty elektronicznej na adres e-mail: kancelaria@pannotariusz.pl (w takim przypadku oryginały dokumentów należy przynieść ze sobą na umówiony termin spotkania w kancelarii).
Po weryfikacji przez notariusza dokumentów możliwe jest umówienie terminu na dokonanie czynności. Do złożenia oświadczenia wymagana jest obecność jedynie najemcy, przy czym zwyczajowo do kancelarii przychodzą zarówno najemca, jak i wynajmujący, co oczywiście nie stanowi problemu. W ten sposób każda ze stron otrzyma od ręki stosowny wypis aktu notarialnego.

Umowa najmu okazjonalnego – czynności komornika

Umowa najmu okazjonalnego lokalu wygasa po upływie czasu, na jaki była zawarta lub ulega rozwiązaniu po upływie okresu wypowiedzenia tej umowy. Po wygaśnięciu lub rozwiązaniu umowy, jeżeli najemca dobrowolnie nie opróżnił lokalu, właściciel doręcza najemcy żądanie opróżnienia lokalu, sporządzone na piśmie opatrzonym urzędowo poświadczonym podpisem właściciela, które zawiera m. in. wskazanie terminu, nie krótszego niż 7 dni od dnia doręczenia żądania najemcy, w którym najemca i osoby z nim zamieszkujące mają opróżnić lokal.

W przypadku bezskutecznego upływu tego terminu, właściciel składa do sądu wniosek o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu. Po otrzymaniu klauzuli wykonalności właściciel składa wniosek egzekucyjny wraz z tytułem wykonawczym do komornika. Komornika, jak i wierzyciela – właściciela lokalu nie obowiązują wówczas przepisy o konieczności zapewnienia osobie eksmitowanej lokalu tymczasowego (zastępczego), zaś komornik dokonuje eksmisji do lokalu wskazanego w chwili zawarcia umowy najmu przez najemcę.

W razie jakichkolwiek pytań proszę o kontakt poprzez formularz kontaktowy lub bezpośrednio na adres e-mail kancelaria@pannotariusz.pl

Więcej o umowie najmu okazjonalnego oraz oświadczeniu najemcy o poddaniu się egzekucji znajduje się pod tym wpisem.

Piotr Chełstowski
Absolwent studiów magisterskich na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Po ukończeniu studiów pracował jako asystent notarialny w kilku warszawskich kancelariach notarialnych, a następnie odbył etatową aplikację notarialną przy Izbie Notarialnej w Warszawie. Obecnie prowadzi własną kancelarię notarialną w Warszawie.

Umowa darowizny – kwestie podatkowe

Umowa darowizny – kwestie podatkowe

Umowa darowizny – ogólny zarys kwestii podatkowych związanych z zawarciem umowy darowizny

Umowa darowizny – podatki

Umowa darowizny – darowizna może zostać opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn w zależności od jej wartości oraz przynależności stron umowy do określonej grupy podatkowej. Jakie są podatki od umowy darowizny? Do każdej grupy podatkowej jest przyporządkowana kwota wolna od podatku. Wyróżnia się 4 grupy podatkowe:

umowa darowizny - kwestie podatkowe

Umowa darowizny – kwestie podatkowe

Grupa 0 (wydzielona z grupy 1) – małżonek, rodzeństwo, zstępni (czyli m.in. dzieci, wnuki, prawnuki, itd.), wstępni (czyli m.in. rodzice, dziadkowie, pradziadkowie, itd.), ojczym, macocha, pasierb
Grupa 1 – grupa 0 oraz teściowie, synowa, zięć
Grupa 2 – rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie rodzeństwa, małżonkowie rodzeństwa małżonków, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie innych zstępnych
Grupa 3 – inne osoby nieuwzględnione w poprzednich grupach

Jeżeli darowana jest nieruchomość, wówczas określa się jej wartość rynkową i nalicza odpowiedni podatek od tej wartości. Jeśli Urząd Skarbowy uzna wartość nieruchomości za zbyt niską, wtedy może zlecić niezależną wycenę nieruchomości przez rzeczoznawcę oraz dodatkowo naliczyć odsetki karne od zaniżonej wartości nieruchomości, a nawet obciążyć podatnika kosztami wyceny.

Umowa darowizny – Jaki podatek dla męża, żony, brata, siostry, dzieci, wnuka, prawnuka, ojczyma, macochę, pasierba

Jeśli darowizna jest przekazywana osobom w najbliższej rodzinie (czyli osobom ujętym w Grupie 0), wówczas może być ona zwolniona z konieczności uiszczenia podatku. Może tak się stać pod dwoma warunkami:

  1. jeśli darowizna została zgłoszona do Urzędu Skarbowego w nieprzekraczalnym terminie maksymalnie 6 miesięcy od jej otrzymania
  2. jeśli darowizna została udokumentowana np. przelew bankowym lub aktem notarialnym zależnie co było jej przedmiotem, czy np. pieniądze, czy mieszkanie

Umowa darowizny – darowizna od rodziców

W celu uregulowania spraw związanych z posiadanym majątkiem, wielu rodziców decyduje się na przekazanie dzieciom całości lub części należącego do nich majątku w postaci darowizny. Darowizna od rodziców mieści się w zerowej grupie podatkowej, co oznacza, że może zostać zwolniona z podatku od spadków i darowizn. Aby darowizna od rodziców była zwolniona podatku, trzeba spełnić formalne wymagania związane ze zgłoszeniem faktu darowizny do odpowiedniego Urzędu Skarbowego.

Będąc w którejkolwiek grupie podatkowej, należy pamiętać, że odpowiednio do każdej z nich są przyporządkowane kwoty wolne od podatku. Darowizny od rodziców niezależnie od sumy ich wartości, nawet jeśli przekraczają kwotę wolną od podatku, mogą być zwolnione z opodatkowania od spadków i darowizn.

Ponadto jeśli darowizna na linii rodzic – dziecko nie była jednokrotna, to do wyliczenia ewentualnego podatku bierze się pod uwagę sumę darowizn z okresu 5 lat poprzedzających ostatnią darowiznę. Każdy akt darowizny należy zgłosić formalnie do Urzędu Skarbowego oraz posiadać potwierdzenie, że darowizna miała miejsce. Tylko spełniając powyższe formalności, można ubiegać się od zwolnienie z podatku.

W razie jakichkolwiek pytań proszę o kontakt poprzez formularz kontaktowy lub bezpośrednio na adres e-mail kancelaria@pannotariusz.pl

Call Now Button